Κάθε χρόνο στα τέλη Ιανουαρίου η διεθνής οικονομική πολιτική και ακαδημαϊκή ελίτ, συγκεντρώνεται στο Νταβός για να συζητήσει τα παγκόσμια προβλήματα. Η σύναξη αυτή διοργανώνεται από το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ (World Economic Forum), μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που ίδρυσε το 1971 ο Γερμανός καθηγητής οικονομικών Κλάους Σβαμπ.
Οι πόροι του οργανισμού αυτού που εδρεύει στη Γενεύη, προέρχονται από τις συνεισφορές των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, γεγονός που αποτελεί έντονες κριτικές από περιβαλλοντικές οργανώσεις και αρνητές της παγκοσμιοποίησης.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 οι πολιτικοί ηγέτες άρχισαν να χρησιμοποιούν την ετήσια συνάντηση του Νταβός ως μια βάση για ανταλλαγή απόψεων και την δρομολόγηση λύσεων σε κοινωνικοπολιτικά και οικονομικά θέματα.
Το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ επιστρέφει δυναμικά στο διεθνές στερέωμα σε μια χρονιά συσσώρευσης παγκόσμιων κρίσεων και προκλήσεων. «Συνεργασία σε έναν κατακερματισμένο κόσμο» είναι ο φετινός τίτλος και την παγκόσμια αυτή άσκηση καλούνται να λύσουν πάνω από 2.700 συμμετέχοντες στο Νταβός της Ελβετίας.
Οι 50 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, οι περίπου 200 υπουργοί αλλά και οι 1500 «ηγέτες» πολυεθνικών επιχειρήσεων και τραπεζών, έρχονται αντιμέτωποι με τον σημερινό υψηλό πληθωρισμό, την χαμηλή ανάπτυξη, το υψηλό χρέος και το περιβάλλον έντονου κατακερματισμού. Όλα αυτά μειώνουν τα κίνητρα για επενδύσεις που χρειάζονται για επάνοδο στην ανάπτυξη και αύξηση του επιπέδου διαβίωσης για τους περισσότερους ευάλωτους του κόσμου.
Το θέμα της φετινής συγκέντρωσης στο Νταβός, «συνεργασία σε έναν κατακερματισμένο κόσμο», έχει ως κεντρικό κορμό την κλιματική κρίση και όλες τις νέες προκλήσεις που γεννά η παγκόσμια ύφεση. Άλλα θέματα είναι το κόστος ζωής, η στενότητα της αγοράς εργασίας, οι φυσικές καταστροφές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, ο τρόπος αποτροπής μιας παγκόσμιας ύφεσης το 2023, η αναζωπύρωση των λοιμώξεων covid σε πολλές χώρες, η ενεργειακή κρίση και ο επικείμενος κίνδυνος του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι αβεβαιότητες που προκαλεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι αλυσιδωτές κοινωνικές κρίσεις που μπορεί να προκληθούν από όλα αυτά, δημιουργούν αυξήσεις χρέους, κοινωνικές ανακατατάξεις αλλά και νέα δεδομένα παντού. Το πρόβλημα είναι βαθύτερο, εκτός από τον πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, εμπορικοί φραγμοί εμφανίζονται μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας με αποτέλεσμα οι παγκόσμιες βιομηχανικές αλυσίδες να μην έχουν ακόμα ανακάμψει πλήρως από την πανδημία, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση βλέπει την Ουάσιγκτον να επιδοτεί τις μεγάλες επιχειρήσεις να εγκαταλείψουν την Ευρώπη και να επενδύσουν στην Αμερική.
Αν οι κυβερνήσεις διαχειριστούν με άσχημο τρόπο την τρέχουσα κρίση, κινδυνεύουν να προκαλέσουν κοινωνική αναστάτωση σε πρωτοφανές επίπεδο αφού οι επενδύσεις στην υγεία, την εκπαίδευση και το κοινωνικό κράτος εξαφανίζονται, διαβρώνοντας έτσι την κοινωνική συνοχή. Ο πλανήτης ελπίζει βέβαια ότι η πολιτική και οι επιχειρήσεις θα αναπτύξουν κοινές στρατηγικές για την επίλυση της επισιτιστικής κρίσης, την εκτίναξη του πληθωρισμού και κυρίως την ενεργειακή κρίση.
Οι επικεφαλείς οικονομολόγοι αναμένουν μια παγκόσμια ύφεση το 2023 και η οικονομία βρίσκεται σε επισφαλή θέση. Σε όλον τον κόσμο υπάρχουν διαφοροποιήσεις στους ορισμούς ύφεσης, αλλά γενικά περιλαμβάνουν την προοπτική συρρίκνωσης των οικονομιών, πιθανόν με υψηλό πληθωρισμό. Εξαιτίας αυτού η ασθενής ζήτηση και το υψηλό κόστος δανεισμού θα ασκήσουν πιέσεις στις επιχειρήσεις με αποτέλεσμα το υψηλότερο κόστος εισροών. Αυτές οι προκλήσεις αναμένεται να οδηγήσουν τις πολυεθνικές εταιρείες να μειώσουν τις δαπάνες τους, να περιορίσουν τα λειτουργικά τους έσοδα και να απολύσουν εργαζόμενους.
Οι ηγέτες πρέπει να κοιτάξουν πέρα από τις σημερινές κρίσεις να επενδύσουν στην καινοτομία στα τρόφιμα και την ενέργεια, στην εκπαίδευση και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και σε αγορές με υψηλές δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας της επόμενης μέρας.
Τι είναι το Νταβός και γιατί είναι σημαντικό;
Μπορεί να αποτελεί έναν χώρο συνάντησης για τους πλούσιους και τις πολιτικές ελίτ του κόσμου που συζητούν προβλήματα του πλανήτη, ωστόσο από την σύνοδο του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ, δεν έχουν προκύψει απαντήσεις και λύσεις, και πολλοί από τους συμμετέχοντες αποτελούν μέρος του προβλήματος και κατά συνέπεια δεν μπορούν να αποτελούν παράλληλα και μέρος της λύσης.
Η αύξηση του κόστους διαβίωσης ως συνέπεια της ευρύτερης οικονομικής και ενεργειακής κρίσης, αναμένεται να κορυφωθεί όπως επίσης και το κόστος της στέγασης. η εργασιακή ανασφάλεια οξύνεται, οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας και ο πόλεμος στην Ουκρανία, οδήγησαν σε άλμα του πληθωρισμού και περιορισμένες επενδύσεις. Οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις παγκοσμίως είναι μεγάλες και σε συνδυασμό με το υψηλό δημόσιο χρέος πολλών κρατών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, τον κατακερματισμό της παγκόσμιας οικονομίας και τις γεωπολιτικές εντάσεις, ώθησαν σε κίνδυνο μιας ανεξέλεγκτης κρίσης χρέους η οποία είναι ορατή για τα επόμενα χρόνια.
Όλα τα παραπάνω οδηγούν σε ένα βέβαιο συμπέρασμα, ότι όλοι όσοι έχουν τις «τύχες» των ανθρώπων και των χώρων τους ιδιαίτερα, στα χέρια τους αδυνατούν ή αδιαφορούν να δώσουν λύσεις για την εξέλιξη του πλανήτη και της ανθρώπινης ζωής των επόμενων γενιών.
Όλοι αυτοί που ανήκουν στην ελίτ διαχειρίζονται τα σχετικά ζητήματα με τρόπους που οδηγούν σε αλόγιστη εκμετάλλευση και κατασπατάληση των φυσικών πόρων του πλανήτη προς όφελος των ισχυρών παραγόντων της γης, αγνοούν όμως την απλή αλήθεια, ότι το περιβάλλον δεν ανήκει επιλεκτικά σε κάποιους, αλλά περιλαμβάνει τους πάντες και ότι όλοι θα βιώσουν τις συνέπειες από την καταστροφική διαχείριση του.
Οι ισχυροί του πλανήτη μαζεύτηκαν προκειμένου να συζητήσουν όσα ζει η ανθρωπότητα και να αποφασίσουν…. όσα θα ζήσουμε ενώ η κοινωνία απουσιάζει. Οι κοινωνίες ξεχάστηκαν από εκείνους που έχουν δικαίωμα υπογραφής και απόφασης για το παρόν και το μέλλον των πολιτών.
Οι κοινωνίες φυσικά δεν θα ξεχάσουν και θα απαντήσουν, η ευθύνη πλέον πρέπει να περάσει στα χέρια όλων των ανθρώπων.
Η χώρα μας αποτελεί μέρος του παγκοσμίου πολιτικού και οικονομικού συστήματος και κατά συνέπεια έχει λόγο και ρόλο στις εξελίξεις. Έχουμε μικρή ευθύνη στο βαθμό που μας αναλογεί, αλλά έχουμε την μεγίστη για όσα συμβαίνουν στη χώρα μας. Οφείλουμε ως πολίτες να διεκδικούμε ένα δικαιότερο αύριο για το σύνολο των πολιτών, έχουμε ευθύνη για τα πρόσωπα που εκλέγουμε και θέλουμε να μας εκπροσωπούν στη βουλή των Ελλήνων.
Το ερώτημα λοιπόν που γεννάται είναι αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά στην επόμενη μέρα και να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις με αξιόπιστες και κοινωνικά δίκαιες λύσεις.
Γιατί η ευθύνη των αποφάσεων είναι δική μας και καλούμαστε να κάνουμε την καλύτερη δυνατή επιλογή.